Πέτρος Πετρίδης

(Νίγδη Καππαδοκίας 1892 - Κηφισιά 1977)

Διαπρεπής συνθέτης, μαέστρος και ακαδημαϊκός. Επειδή το έργο του εμφανίζεται αρκετά ιδιότυπο και προσωπικό, ορισμένοι διστάζουν να τον κατατάξουν στην "Εθνική Σχολή" (σάμπως οι βυζαντινοί Ήχοι, τα "κλέφτικα" μοτίβα, οι "ανατολίτικοι" ρυθμοί και κλίμακες, οι αρχαίοι τρόποι και η φυσική συνέπειά τους: ο "Πολυτροπισμός" να μην είναι όλα τους Ελληνικά...).
Σπουδές

Από το 1899 ώς το 1911 έζησε στην Κων/πολη και φοίτησε στο Ζωγράφειο Γυμνάσιο (περ. 1902-6) και στο αμερικάνικο Ροβέρτειο Κολλέγιο (απεφοίτησε το 1911). Παράλληλα, είχε την πρώτη του επαφή με τη μουσική μέσα από την οικογένειά του (οι δύο μεγαλύτεροι αδερφοί του ήταν φιλόμουσοι και ερασιτέχνες μουσικοί) και αργότερα πιο συστηματικά, μέσα από τα μαθήματα πιάνου και αρμονίας που άρχισε δωδεκαετής με κάποιον πιανίστα Χέγκευ (αυτοδιαφημιζόμενο ως μαθητή του Λιστ) και με τον Ιταλό δάσκαλο της μουσικής Σελβέλλι. Τον Οκτώβριο του 1911 πήγε στο Παρίσι και άρχισε να σπουδάζει νομικά (στη Σορβόνη) και πολιτικές επιστήμες (Ελεύθερη Σχολή Πολιτικών Επιστημών). Όμως τα εγκατέλειψε όλα το 1912 και ήρθε να καταταγεί ως εθελοντής στον Ελλ. Στρατό και να πάρει μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους. Τραυματίστηκε στο Μπιζάνι (μάχη Αετορράχης) και στη Σιάτιστα. Ως μέλος της 8ης Μεραρχίας, πήρε μέρος στην πολιορκία των Ιωαννίνων και ήταν παρών κατά την παράδοση του Μπιζανίου. Τότε μάλιστα απέκτησε την ελλ. υπηκοότητα και επέστρεψε στο Παρίσι (1913) για να συνεχίσει τις σπουδές του. Όμως έτυχε να ακούσει τον "Λόενκριν" του Βάγκνερ στην Όπερα της Βιέννης και τότε απεφάσισε να αφήσει κάθε άλλη σπουδή για χάρη της μουσικής... Παράλληλα, από το 1915 και επί 20 έτη χρημάτισε ανταποκριτής στο Παρίσι των "Μουσικών Τάιμς" του Λονδίνου και της εφημερίδας Christian Science Monitor της Βοστώνης (1925-27).

Υπήρξε επίσης συνεργάτης ελληνικών, γαλλικών, αγγλικών και αμερικανικών εφημερίδων και περιοδικών επί θεμάτων μουσικής, φιλολογίας, θεάτρου, κ.λπ. Ακόμη, διατέλεσε (1918-19) προϊστάμενος του γραφείου πληροφοριών της ελληνικής πρεσβείας του Λονδίνου, δίνοντας παράλληλα διαλέξεις περί ελλ. λαογραφίας και μουσικής στο King's College του Παν/μίου του Λονδίνου. Το 1919-21 διετέλεσε λέκτορας της νεοελληνικής γλώσσας και φιλολογίας στο Παν/μιο του Παρισιού, διδάσκοντας νέα ελληνικά στη Σορβόννη (στο νεοσύστατο τότε Τμήμα του νεοελληνιστή Ουμπέρ Περνώ: βλ. Μερλιέ Μέλπω) Από το 1922 μοίραζε το χρόνο του μεταξύ Παρισιού και Αθήνας. Ασχολήθηκε και με τη μουσικοκριτική. Σ' αυτόν τον τομέα σποραδικά και κατά μεγάλα διαστήματα συνεργάστηκε με τις ελληνικές εφημερίδες: "Ελεύθερο Βήμα" (1922-25) "Πρωία" (1934-36), "Καθημερινή" (1939-41) "Βήμα" (1955-57) κ.λ.π. Ως συνθέτης, θεωρούσε τον εαυτό του αυτοδίδακτο, αν και πήρε ορισμένα μαθήματα από τους διαπρεπείς μουσικούς Αλμπέρ Βόλφ (1914) Φλοράν Σμιτ και Aλμπέρ Ρουσέλ (1919). Το "Πιστεύω" του μπορεί να συνοψιστεί στο εξής απόσπασμα κειμένου του. Ήταν επίσης αυτοσχέδιος αρχιμουσικός των έργων του, με αποτέλεσμα (σύμφωνα με έγκριτες γνώμες) να τα αδικεί σε μόνιμη βάση...

Το 1958 έγινε αντεπιστέλλον μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας στη θέση του Σιμπέλιους που είχε πρόσφατα πεθάνει.
Ύστερα από πρόταση του Μανώλη Καλομοίρη έγινε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών το 1959.

Άρχισε να γίνεται γνωστός το 1917, συνθέτοντας ελληνικά τραγούδια: "Αχτίδα" "Νανούρισμα" (σε στίχους Βαλαωρίτη), "Η νεράιδα", "Ο τρύγος" (σε δημοτική ποίηση) "Λήθη" (σε στίχους Μαβίλη) κ.λπ. Το 1921 αρχίζει η περίοδος των σημαντικότερων έργων του, όπως: η "Εισαγωγή σε 3 ελληνικά θέματα", το "Πανηγύρι" (1920-24, σε 3 μέρη, από τα οποία οι "Κλέφτικοι χοροί" εκτελέστηκαν στις συναυλίες "Κολόν" του Παρισιού, υπό την διεύθυνση του μεγάλου φιλέλληνα Γκαμπριέλ Πιερνέ). Στο Παρίσι επίσης εκτελέστηκαν: η "Σονάτα για φλάουτο και πιάνο" η "Kammersymphonie" ("Συμφωνία δωματίου" για φλάουτο, όμποε, κλαρινέτο, φαγκότο και κουιντέτο εγχ.), η "Σονάτα για τσέλο και πιάνο" (και τα 3 αυτά έργα αργότερα αποκηρύχτηκαν) ο Κύκλος τραγουδιών "Θρύλος αγάπης" (σε στίχους Πορφύρα, 1925), κ.λπ.

από το "Λεξικό της Ελληνικής Μουσικής"
του Τ. Καλογερόπουλου [www.musipedia.gr]